ISO Nasıl Çalışır?

Son iki makalede diyafram açıklığı ve deklanşör hızını ele aldık ve bunların birbirleriyle olan ilişkileri üzerine yoğunlaştık. Bu makalemizde ise ISO’ya ve bunun diğer ikisiyle nasıl bağlantılı olduğuna bakacağız.

ISO aslında Uluslararası Standartlar Organizasyonu anlamına gelir ve bu da gerçekte ne yaptığı konusunda size pek bir ipucu vermez!

ISO nedir?

Temel olarak ISO , kameranızın mevcut ışığa ne kadar duyarlı olduğunun bir ölçüsüdür. Kameranızdaki ISO numarası ne kadar düşükse, sensörünüz ışığa o kadar az hassas olur, yada tam tersi ne kadar yükseğe giderseniz o kadar hassas olur.

ISO’nuzu belirli bir seviyenin üzerine çıkardığınızda, düşük ışık koşullarında daha fazla ışık elde edebilirsiniz, ancak ışıktaki bu artış, görüntü kalitesi açısından bir değiş tokuş ile birlikte gelir. ISO ne kadar yüksek olursa, görüntülerinizde o kadar fazla dijital parazit veya gren görünür hale gelir. Gürültü olarak adlandırdığımız bu parazitler tam anlamıyla görüntünüzün her yerinde küçük tanecikler gibi görünür.

Aşağıda bunun bir örneğini görebilirsiniz. Bu görüntü yüksek ISO’da çekildi ve yakından bakarsanız, görüntünün her yerinde küçük lekeler görebilirsiniz, ancak özellikle gökyüzü alanlarında fark edilir. 

Temel ISO, kameranızın gidebileceği en düşük ISO numarasıdır. Bazı kameralar ISO 60’ta, diğerleri ISO 100’de başlar. Bu, sensörünüzün en yüksek kalitede (parazitsiz) fotoğraf üretebilen en düşük ISO numarasıdır.

Gürültülü, grenli bir efekt elde etmeye çalışmıyorsanız veya çekim yapmanın başka bir yolu yoksa, en yüksek kaliteli görüntüler için kameranızın temel ISO numarasına bağlı kalmaya çalışın.

ISO Nasıl Ölçülür?

ISO’nun 2’nin katları ile arttığını bilmek önemlidir. Sıra şu şekildedir: 100, 200, 400, 800, 1600, 3200, 6400 vb.. 

ISO 200, kameranızı ışığa ISO 100’den iki kat daha duyarlı hale getirirken, ISO 400 onu ışığa karşı ISO 100’e göre dört kat daha duyarlı hale getirir.

ISO’nun artırılması sensörünüze daha fazla ışık sağladığından, düşük ışık koşullarında tripoda ihtiyaç duymadan daha yüksek deklanşör hızlarında çekim yapabileceğiniz anlamına gelir . Yine de, daha yüksek bir ISO’da elde çekim yapmaktansa bir tripod kullanmak ve daha düşük enstantane hızlarında çekim yapmak her zaman daha iyidir.

Evet, parazit azaltma yazılımı edinebilir veya Lightroom veya Photoshop’ta parazit azaltmayı kullanabilirsiniz , ancak bunu idareli kullanmanız gerekir, aksi takdirde istenmeyen efektlerle karşılaşabilirsiniz. Lightroom’da gürültüyü azaltmanın hızlı bir yolunu makalenin ilerleyen bölümlerinde göstereceğim. 

Yukarıdaki görüntü düşük ISO ve düşük deklanşör hızıyla çekilmiştir. Görüntü net ve fotoğrafta belirgin bir parazit yok.

ISO Deklanşör Hızı ve Diyaframı Nasıl Etkiler?

ISO, deklanşör hızı ve diyafram kameranıza gelen ışık miktarını etkilediği için dolayısıyla kameranızın pozlamasında bir etkiye sahiptir.

Örneğin, fotoğraf makinenizin ISO 100, deklanşör hızı f / 5.6’da saniyenin 1 / 125’i kadar olduğunu ve pozlamanın iyi olduğunu varsayalım. ISO’nuzu 200’e yükseltirseniz, sensörünüz gelen ışığa iki kat daha duyarlı hale geleceği için fotoğrafınız artık fazla pozlanmış olacaktır. Doğru pozlamayı tekrar kazanmak için deklanşör hızınızı artırmanız, diyaframınızı azaltmanız (daha büyük f-sayısı) veya her ikisini de yapmanız gerekir.

Aynısı, ters senaryo için de geçerlidir. Kameranızın ISO 800, deklanşör hızı saniyenin 1 / 125’i, diyafram açıklığı f / 5,6 olduğunu ve doğru şekilde pozlandığını varsayalım. ISO’nuzu 400’e düşürürseniz, ISO’yu düşürerek kamera sensörünüzün ışığa duyarlılığını yarı yarıya düşürdüğünüz için görüntünüz az pozlanmış olacaktır. Tekrar doğru pozlamayı elde etmek için deklanşör hızınızı düşürmeniz, diyafram açıklığınızı açmanız (daha küçük f sayısı) veya her ikisini de yapmanız gerekir.

Bu nedenle, üç diyafram açıklığından, deklanşör hızından veya ISO’dan birini ayarlarsanız, pozlamanız üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olursunuz.

Fotoğraf makinesini manuel modda kullanmak, manuel vitesli bir araba kullanmak gibidir – debriyajı, gaz pedalını, vites kolunu ve diğer her şeyi asla çalıştıramayacağınızı düşünmek gibi birşeydir, ancak eminim şimdi arabanıza atlayıp düşünmeden sürebiliyorsunuz. Kamera ayarlarınızla da bu aşamaya geleceksiniz. Sadece pratik yapmanız ve bir alışkanlığa dönünceye kadar her fırsatta sık sık bunu tekrar etmeniz gerekir.

Gürültü – Yüksek ISO’nun İstenmeyen Etkisi

Bazen yüksek bir ISO değerinde çekim yapmaktan başka seçeneğiniz yoktur – bu da görüntülerinizde grenli küçük lekeler ve renk lekeleri (parazitler) olacağı anlamına gelir. Her kamera gürültüye farklı şekilde yaklaşır ve düşük ışıkta çekim yapmayı alışkanlık haline getirecekseniz, yüksek ISO’larda düşük gürültü seviyeleri ile tanınan bir kamera satın almayı düşünmelisiniz.

Yine de görüntünüzdeki gürültüyü nasıl azaltırsınız? Çoğu işlem sonrası yazılımın bir tür gürültü azaltma seçeneği vardır. Örneğin Adome’un Lightroom yazılımı gibi.

Aşağıdaki resimde de görebileceğiniz gibi, Lightroom’un gürültü azaltma panelinde iki ana kaydırıcı vardır – parlaklık ve renk, çünkü bunlarla ilişkili iki farklı gürültü türü vardır. 

Parlaklık, gerçekten kaçınmak isteyeceğiniz bir şeydir, çünkü çok fazlası kesinlikle görüntülerinizdeki gürültüyü yok edecektir ancak fotoğrafınızda göle görülür ciddi bir yumuşama oluşacaktır. Renk gürültüsü biraz daha bağışlayıcıdır, ancak yine de aşırıya kaçmayın.

Son düşünceler

Dış alanlarda ISO değerinizi 100 iç mekan çekimlerinizde ortalama 400-800 ISO değerlerinde kullanmanızı tavsiye edebilirim. İç mekanlarda ışıklandırma kullanırsanız yine ISO değerlerinizi aşağıya çekebilir ve dana net görüntüler üretebilirsiniz.