İşletmeler İçin Giriş Başlangıç Kılavuzu
Yeni bir işe başlamak göz korkutucu bir görev olabilir. Fikrinizi uygulama noktasına gelmeden önce atmanız gereken birçok adım var. Ne tür bir ürün veya hizmet sunacağınızı, nasıl dağıtılacağınızı ve hedef tüketicinizin kim olduğunu düşünmelisiniz. Mükemmel fikri bulmak için ilk adım, mümkün olduğunca çok fikir üzerinde beyin fırtınası yapmaktır.
İşletmeler için Giriş/Başlangıç Kılavuzu, iyi bir işletme fikrini başlatmanıza ve işletmeniz için daha iyi bir fikir oluşturmanıza yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.
Yeni Bir İşletme Nasıl Kurulur?
Bir işi başarılı bir şekilde yürütmek, kişinin kendi hayatını önemli ölçüde etkileyebilme potansiyeline sahiptir. Ancak yeni bir işletme kurmadan önce, bu işletmenin nasıl kurulacağını öğrenmek gerekmektedir.
Küçük bir işletme kurmak, daha öncesinde bu alanda bir tecrübe yaşanmadıysa göz korkutucu bir olay olarak görülebilmektedir. İşe nasıl başlanacağına dair öngörülmüş bu 10 adım, yeni başlayan girişimcilere oldukça yardımcı olacaktır.
- Bir İş Fikri Bulmak
- Bir İşletme Adı Seçmek
- Ürün Fikrini Doğrulamak
- İş Planını Hazırlamak
- Mali Durumu Düzenlemek
- Ürün veya Hizmeti Geliştirmek
- İlgili Araçları Hazırlamak
- Bir İş Yeri Bulmak
- İş Yükünü ve Çalışma Ekibini Planlamak
- İşletmeyi Hayata Geçirmek
Bir İş Fikri Bulmak
Yeni bir işletme kurmanın ilk adımı, bu işletmenin ne üzerine olacağına karar vermektir. Küçük bir işletme için fikir yani satılacak ürün veya hizmeti bulmanın en iyi yolu, şu soruları sormaktır:
- Bu ürünün veya hizmetin işletme adına yaratacağı fırsatların boyutu nedir?
- Bu ürün veya hizmet, gelip geçici bir trend mi yoksa büyüme potansiyeli olan bir fırsat mı?
- Bu ürün veya hizmet için piyasada görülen rekabetin boyutu nedir?
- Bu ürün ile ilgili gelecekte tedarik sıkıntısı görülme ihtimali nedir?
Bir İşletme Adı Seçmek
İsim seçmek, oldukça basit bir adım gibi görülse de pazarlama stratejisinin ilk adımıdır. Akılda kalıcı ve marka olma potansiyeline sahip bir işletme adı, gelmesi beklenen başarının ilk adımını oluşturacaktır.
Akılda kalıcı ve işletmeye uygun bir isim bulmak için dikkat edilmesi gereken iki kural vardır:
- Kısa ve Basit: İşletme adının tek seferde anlaşılabilmesi ve akılda kalması önemlidir. Bir veya iki kelime, işletme adı için idealdir.
- Farklı: Sektördeki herkesin benzer isimlere sahip olması, rakipler arasından sıyrılmayı zorlaştırmaktadır. Bu nedenle piyasadaki markalardan farklı bir isme sahip olmak, bir işletmeyi her zaman bir adım öne taşımaktadır.
Ürün veya Hizmet Fikrini Doğrulamak
Tüketiciler, işletmeden alışveriş yapmaya başlayana kadar elde olan her şey varsayımlardan ibarettir. Yapılan anketler ve pazar araştırmaları, girişimcilik fikrinin işleyeceğini gösterse de en etkili yolu birkaç deneme satışı yapmaktır.
Deneme satışları, az sayıda ürünün satışa çıkarılmasıdır. Bu aşamada, tüketicilerin göstereceği ilgi; işletme yolculuğunun nasıl gelişeceğinin ifadecisi olacaktır. Sunulan ürün veya hizmet, tüketiciler tarafından gerekli ilgiyi görmüyorsa, fikir üzerinde revizeye gidilmelidir.
İş Planını Hazırlamak
Yeni bir işletme kurmanın bir diğer adımı iş planı hazırlamaktır. Bir iş planı, girişim fikrinin resmileştirilmesine yardımcı olarak, iş yaratma sürecini düzene sokmaktadır.
Çok sayıda girişimci, işletmelerini hayata geçirdikten sonra, önceden hazırladıkları iş planlarına nadiren baktıklarını ifade etmektedir. Ancak, işi düşünülmüş ve detaylar üzerinde çalışılmış bir iş planı, özellikle başlangıç aşamasındaki girişimcilere bir yol gösterici olacaktır. İş planının nasıl hazırlanacağı bu kılavuzun ikinci bölümünde detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
Mali Durumu Düzenlemek
Herhangi bir girişimin bir işe dönüşebilmesi için kazanç getirmesi gerekmektedir. Aksi halde bu girişim, bir “hobi” olmaktan öteye geçemeyecektir. Yeni bir işletme kurma amacı para kazanmak olan her girişimcinin, para akışının nasıl sağlandığı hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Nakit akışını yönetebilmek, başarının ayrılmaz bir parçasıdır.Mali yönetimin iki temel bölümü vardır:
- Finansal okuryazarlık
- Gerektiğinde fon sağlamak
Toplam yapılacak net yatırımın ne boyutta olacağının öngörülmesi gerekmektedir. Paranın nerelere harcanacağı, büyük ölçüde girişimci tarafından belirlenecektir. Çoğu işletmeci ilk 1 yıl içinde yapılan harcamaların büyük bir bölümünün ürün ve envanter maliyetlerine gittiğini ifade etmektedir.
Finansal okuryazarlık ise, işletmedeki finans akışını anlayabilmektir. Matematiksel hesaplar, birbirini tutmazsa, işletmenin ömrü de uzun olmayacaktır. İşletme için hazır olunduğunda; defter tutmak, tamamlanması gereken ilk görevdir. Gelir ve giderlerin doğru şekilde kaydını tutmak, nakit akışına göz kulak olmaya ve sonrasında ise sorunsuz bir şekilde bir muhasebeciyle çalışmaya başlamaya yardımcı olacaktır.
Mali durum yönetimini daha kolay hale getirmek için, bir ticari banka hesabı açmak ve gerekiyorsa sadece ticari amaçla kullanılacak bir kredi kartı almak da önemlidir. Kişisel hesabı, işletme bütçesinden ayrı tutmak; vergi işlemlerini de çok daha basit hale getirecektir.
Ürün veya Hizmeti Geliştirmek
Tüm ön işlemler tamamlandığına, mali akış düzenlendiğine ve potansiyel müşterilerden gelecek ilgiye dair ilk izlenim oluşturulduğuna göre bir sonraki adıma geçilebilir. Şimdi, piyasaya sürülecek ürün veya hizmetin nasıl olacağına dair daha derin bir çalışma yapmanın zamanıdır.
Ürün tabanlı bir işletme için, ürün geliştirmek aşağıdaki üç temel yaklaşımdan birini benimseyerek mümkündür:
- Kendi Ürününü Yaratmak
- Mevcut Bir Ürünü Özelleştirmek
- Ürün Seçimi Yapmak
Kendi Ürününü Yaratmak
İster el emeği bir ürün ister üreticiden tedarik edilen orijinal bir ürün satılıyor olunsun; piyasaya sunulan ürünü bizzat geliştirmek, pazarda öne çıkmak anlamına gelmektedir.
Fikir: Mevcut ürünler hakkında sorular sorarak, ürün fikirleri hızlıca ortaya çıkarılmaya çalışılmalıdır. SCAMPER modeli, bunun için harika bir araçtır:
- (S)ubstitute → Değiştirmek
- (C)ombine → Birleştirmek
- (A)dapt → Adapte etmek
- (M)odify → Modifiye etmek
- (E)liminate →Elemek
- (R)everse → Aksine Çevirmek
Prototip Yapmak: Prototip yapmak, ürünün çeşitli versiyonları üzerinde denemeler yapmayı, seçenekleri yavaşça ortadan kaldırmayı ve son üründen memnun kalana kadar iyileştirmeler yapma anlamına gelmektedir. Günümüzde, 3 boyutlu baskı teknolojisinin gelişmesiyle, daha düşük maliyetle daha hızlı prototip üretebilmeyi mümkün kılmaktadır.
Mevcut Bir Ürünü Özelleştirmek
Tişört, havlu, sırt çantası, kupa bardak gibi etiketsiz olarak üretilen çok sayıda ürün, benzersiz tasarımların eklenmesine imkân tanımaktadır. Bu seçenek, farklılaşmanın çoğunun tasarıma bağlı olduğu ürün grupları için geçerlidir. Örneğin bir kahve kupası, birçok tüketici tarafından ürün kalitesi için değil, üzerindeki tasarım baskısı için satın alınmaktadır.
Ürün Tedarik Modelini Seçmek
Dropshipping, bir ürünü stokta tutmadan satabilmenin bir yoludur. Dropshipping ile, yalnızca satış işlemi gerçekleştikten sonra ürünü temin eden tedarikçi ile ortak olunmaktadır. Dropshipping bir işletme olarak yapılması gereken şey, pazarlama ve müşteri desteğini halletmektir.Bu model oldukça erişilebilir olması nedeniyle belirli ürün grupları için oldukça rekabetçi olabilmektedir. Ancak binlerce girişimciye envanter için büyük bir yatırım bedeli ayırmadan işlerine başlayabilme şansı vermektedir.Diğer bir iş modeli ise, önce ürünü tedarik edip bir envanterde saklamak; ardından da işletme hazır olduğunda satışa sunmaktır.
İlgili Araçları Hazırlamak
Yeni bir işletme başlatmak, birçok farklı alanın bir arada planlamasını gerektirmektedir. Yalnızca, iyi bir ürün fikri bulmak ve onu satışa sürmek yeterli değildir, bu fikrin pazarlama faaliyetleriyle, iyi bir web sitesi tasarımıyla ve diğer faktörlerle desteklenmesi gerekmektedir.Başlangıç aşamasında düşünülmesi gereken diğer unsurlar şunlardır:
- Muhasebe
- Reklamcılık
- Proje Yönetimi
- Web Sitesi veya Çevrimiçi Mağaza
Muhasebe: Çok sayıda dijital muhasebecilik yazılımı mevcuttur. Bu muhasebe yazılımları, envanter ile gelir – gider tablosunun bir arada takip edilmesine imkan tanımaktadır.
Reklamcılık: Reklamlar için ödeme yapmak, özellikle çevrimiçi kurulan işletmeler için oldukça önemli bir gider kalemidir. İşletmenin faaliyet göstereceği ölçeğe (mahalle, semt, şehir veya ülke geneli) uygun bir şekilde reklam bütçesi belirlenmelidir.
Proje Yönetimi: Asıl patron bir kişi bile olsa, işi planlamak ve önemli görevleri takip etmek için bir yardımcı araca sahip olmak önemlidir. Trello ve Asana gibi araçlar, iş takibi yapma konusunda oldukça kullanışlıdır.
Web Sitesi veya Çevrimiçi Mağaza: İşletme süreciyle ilgili tüm kritik aşamaların kolaylaşmasını sağlayan bir web sitesi oluşturucusu veya e-ticaret platformu seçilmelidir. Web site oluşturucusu söz konusu olduğunda WordPress, Wix gibi yazılımlar öne çıkmaktadır. Bu araçlar, E-Ticaret ile uyumlu birçok web sitesi tasarımını bünyesinde bulundurmaktadır.
Satış yapılacak platform söz konusu olduğunda ise Trendyol ve Hepsiburada, Türkiye’deki en popüler iki satış platformudur. Platform ücretlendirmeleri ve satışlarda kesilecek komisyon oranları karşılaştırmalı bir şekilde incelenerek, işletme için en doğru satış platformuna karar verilmelidir.
Bir İş Yeri Bulmak
Daha önce hazırlanan iş planı, ne tür bir alana ihtiyaç duyulacağını belirlemeye yardımcı olacaktır. Örneğin sipariş üzerine, baskılı tişört satışı yapılıyorsa; evde ayrılacak bir çalışma alanı ve bir bilgisayar tüm ihtiyacı karşılayacaktır. Diğer yandan kurulan işletme, yüz yüze perakende satış yapmayı hedefliyorsa, kiralık bir mağaza bulunmalıdır.
İşletmenin neye ihtiyaç duyduğunu anlamak için şu sorulara yanıt aranmalıdır:
- Envanter için ne kadar alana ihtiyaç duyulacak?
- Yüz yüze perakende satış yapılacak mı?
- Paketleme ve sipariş gönderimi için ne kadar bir alana ihtiyaç duyulacak?
İş Yükünü ve Çalışma Ekibini Planlamak
Artık işin nasıl hayata geçeceği bilindiğine göre, ekibi oluşturmaya başlamanın zamanı gelmiştir. Ne kadar iş yapılması ve bu işleri başlatmak için hangi beceriler gerekecek? Bunlar, yanıtlanması gereken temel sorulardır çünkü daha önceden hazırlanan iş planı bu aşamada oldukça yardımcı olacaktır.
İşletmenin Kuruluş Aşamasında İhtiyaç Duyular Yetenek Kalemleri şunlardır:
Tasarım: Logo tasarımından, renk seçimine kadar, üzerinde düşünülmesi gereken birçok tasarım kararı vardır. Web sitesi tasarımı, logo tasarımı ve kurumsal kimliği yansıtacak renklerin seçilmesi markanın kaderini değiştirebilecek kritik kararlardır.
Pazarlama: Pazarlama, çevrimiçi bir işe başlarken ele alınması gereken bir diğer unsurdur ve birden fazla beceri gerektirebilmektedir. Örneğin ücretli yayınlamak, Instagram’da takip çekmek için paylaşım yapmaktan çok daha farklı bir beceridir. Sektörde en yayın kullanılan pazarlama teknikleri araştırılmalı ve gerektiğinde ilgili profesyonellerden yardım alınmalıdır.
Nakliye: Küçük bir çevrimiçi işletmeyi hayata geçirmenin bir diğer kilit faktörü, nakliye sürecinin nasıl işleyeceğini anlamaktır. Fiyatlandırma, ambalajlama ve gönderi konumları gibi maddeler üzerine düşünmek, bu konuyu netleştirmeye yardımcı olacaktır.
İşletmeyi Hayata Geçirmek
Bu aşamaya gelindiğine göre, gerekli tüm adımlar başarı ile tamamlanmıştır. Artık işletme açılışı yapılarak ilk gerçek satışlar hayata geçirebilecektir.Başarılı Bir Lansman için Uygulanması Gereken Taktikler şunlardır:
- Sosyal medya hesaplarından (kişisel ve kurumsal) açılış tarihi duyurulmalıdır. Bu noktada, kulaktan kulağa yayılmanın gücüne güvenilmelidir.
- Erken gelen müşteriler için indirim kodu teklif edilmelidir.
- Küçük bir bütçeyle yola çıkılıyor olunsa bile, en azından başlangıç aşamasında ücretli reklamlardan yardım olmak faydalı olmaktadır.
İnternette Hangi Ürünler Satılabilir?
Sektör fark etmeksizin, tüketiciye sunulabilecek ürünler başlıca iki gruba ayrılmaktadır:
1. Metalaşmış Ürünler: Piyasada yüksek oranda talep gören, popüler mal veya hizmet türleridir. Herkesin ihtiyaç duyduğu bu ürünler fiziksel veya dijital formatta olabilir.
2. Niş Ürünler: Belirli bir müşteri kitlesine ve kategoriye hizmet eden mal veya hizmetlerdir.
Metalaşmış ürünler, çevrimiçi satışların büyük bir bölümünü oluştururken, niş ürünler çok daha mütevazı bir hedef kitleye sahiptir. Niş ürünler, türünün tek örneği veya el emeği özel imal ürünlerdir. El yapımı bir kolye, işlemeli deri bir telefon kılıfı ya da özel dikim bir elbise bu ürün grubuna örnek verilebilir.
Birçok işletmeci, kâr marjını artırmak ve daha çok insana hitap edebilmek için metalaşmış ve niş ürün gruplarını bir arada satmaktadır.
Daha büyük çevrimiçi perakendeciler, çok büyük miktarlarda metalaşmış ürünler tedarik etmesi, işletmenin daha fazla kar etmesi anlamına gelmektedir. Ancak başlangıç aşamasındaki işletmeler için bu, başarılması güç bir hedeftir.
Bunun yerine, işletmeyi başarıya ulaştırmak için marka deneyimi oluştururken, metalaştırılmış ve niş ürünlerin bir arada sunulması gerekmektedir.
Satışa Çıkarılacak Doğru Ürünlere Nasıl Karar Verilir?
Günümüzün doymuş ürün pazarlarında, ürün fikirleri üretmek oldukça zorlayıcıdır. Bu kontrol listesi; girişimci ruhun ortaya çıkarılarak beyin fırtınası yapılmasına yardımcı olacaktır.
- Belli bir sorunu çözen ürünler belirlenmeli veya oluşturulmalıdır. Bu aşamada kişinin kendi deneyimleri üzerinden ilerlemesi oldukça faydalı olabilmektedir.
- Yakın çevredeki insanları tutku ile bağlı olduğu ürünler belirlenmelidir.
- Önceki maddelerde listelenen ürünlerden hangilerinin marka potansiyeline sahip olduklarına karar verilmelidir.
- Gelişmekte olan pazarlar ve tüketici trendleri dikkate alınmalıdır.
- Gelişim trendindeki niş ürün grupları tespit edilmelidir.
Tüm bu adımlar tamamlandıktan sonra, kurulacak yeni işletme için hangi ürünlerin daha uygun olduğu hakkında mutlaka bir fikir sahibi olunacaktır.
Başarılı Bir İşletme Planı Nasıl Oluşturulur?
Her yeni girişimci için bir iş planı şarttır. Birçok başarılı girişimci, yeni başlayanlar için başlangıçlarına eşlik edecek elle tutulur bir plan yazmasını tavsiye eder. “Elle tutulur” ifade burada gelişi güzel kullanılmamıştır, kastedilen şey ele kâğıt kalem alarak her türlü olasılığı içerek bir plan oluşturmaktır.Planlanan her adımın bir iş planına yazılması, sonraki süreçlerde oldukça yardımcı olmaktadır. İşletmenin yolculuğu boyunca, zaman zaman ön görülen adımlardan uzaklaşılabilir ancak başarıyla oluşturulmuş bir plan hemen hemen her duruma uyarlanabilmektedir.İşte, İşletme Planı Ulaştırmak için Gerekli 7 Adım şunlardır:
- Evrak İşlerini Planlamak
- Uygun Bir Plan Formatı Seçmek
- Hedefleri Belirlemek
- Rolleri Belirlemek
- Planı Gözden Geçirebilecek Bir Danışman Bulmak
- Nakit Akışını Takip Etmek
- İş Planını Her Zaman Gözden Geçirmek
Evrak İşlerini Planlamak
Her yasal işletme, vergi vermek ile mükelleftir. Kurulacak işletmenin türüne göre, işletme olarak ödenebilecek vergi tutarlarının göz önünde bulundurulması önemlidir. İş planını oluşturmaya başlarken yasal sorumlulukları hesaba katmak, girişimcilere ilerleyen zamanlarda oldukça yardımcı olacaktır.
Uygun Bir Plan Formatı Seçmek
İşletme planı bir liste veya plan formatında mı olacak? Yoksa bir PowerPoint sunumu gibi mi hazırlanacak? Doğru iş planı şablonunu seçmek, farklı olasılıklara adaptasyonu daha kolay hale getirecektir.Bir plan formatı işe yaramıyorsa hemen bir diğer format denenmelidir. Kâğıt üzerinde her şey mükemmel görünebilir ancak fikirler ve gelecek tahminleri kullanılan plan formatına kolaylıkla adapte edilemiyorsa bu ciddi bir soruna dönüşebilmektedir. Geliştirilen bazı fikirlerin göze yanlış görünmesi bazı durumlarda sadece seçilen formatın yanlışlığından kaynaklanabilmektedir.
Hedefleri Belirlemek
Yeni bir işletme kurulurken, geleceğe yönelik çok sayıda tahmin yapılmaktadır. “6 ay sonunda borçlar bitecek, 8. Aydan itibaren kara geçilecek, bir yılın sonunda satış hacmi 2 katına çıkarılacak…”İş planı oluştururken akıllı hedefler koymak ve gerektiğinde bu hedefleri revize edebilmek önemlidir.
SMART (Akıllı) hedeflerin özellikleri şunlardır:
- (S)pesific – Spesifik: Spesifik bir hedef belirlemek, odağı daraltmak anlamına gelmektedir.
- (M)easurable – Ölçülebilir: Belirlenen hedef, ulaşılıp ulaşılmadığını gösteren bir dizi metriğe sahip olmalıdır.
- (A)chievable – Başarılabilir: Başarılabilir hedefler koymak, gerçekçi hedefler belirlemek anlamına gelmektedir. Hiçbir işletme, tek seferde piyasanın lideri konumuna yükselemez.
- (R)elevant – Alakalı: Belirlenen hedeflerin, sunulan ürün veya hizmet türü ile direkt ilgili olması gerekmektedir.
- (T)imely – Periyodik: Belirlenen hedefin belli bir zaman sınırına sahip olması, planlama ve yürütme sürecini daha organize hale getirmektedir.
Standart Hedef – SMART Hedef Örnekleri:
- Daha fazla müşteri oluşturmak → Önümüzdeki çeyrekte 5 farklı müşteriyle daha anlaşmak.
- Daha fazla kar elde etmek → 2021 sonuna kadar her üç ayda bir geliri %15 artırmak
- Çevrimiçi mecralarda daha aktif olmak → Önümüzdeki ay boyunca daha fazla blog içeriği yayınlayarak görüntülenmeleri %50 artırmak
Rolleri Belirlemek
Bu yeni işe yalnız başlanmıyorsa, hangi mesleki rollere neden ihtiyaç duyulduğunun belgelenmesi gerekmektedir. Her bir kişinin iş tanımı, sanki o pozisyon için iş ilanı oluşturuyor gibi net bir şekilde yazılmalıdır. Bu sayede şirket içindeki herkes ne yapması gerektiğini tam olarak bilecektir.
Yeni kurulan bir işletme için olası roller şunlardır:
- Yönetici
- Satın alma sorumlusu
- Sosyal medya sorumlusu
- Pazarlama uzmanı
- İçerik üreticisi
- İnsan kaynakları
- Muhasebeci
İş Planını Gözden Geçirebilecek Bir Danışman Bulmak
Kişiyi tanıyan ve yapıcı eleştirilerde bulunabilecek biri veya birilerinden tavsiyeler almak oldukça önemlidir. Aynı yollardan geçmiş bir meslektaşa akıl danışmak, yolun henüz başındayken öngörülemeyen durumların ele alınmasını sağlayacaktır.
Bu tarz kılavuzlar, yol gösterici yazılar okumak da oldukça faydalıdır ancak birebir bir danışmanla iletişim kurmak, işleri çok daha hızlı hale getirecektir.
Nakit Akışını Takip Etmek
Bazı önemli sayıları takip etmek için ekonomist olmaya gerek yoktur. Maliyetler, harcamalar, gelirler ve tüm giderler, iş planında tek tek yer verilmesi gereken kalemlerdir. Tüm sayısal verilerin, muhasebeci tarafından takip edildiğinden emin olunmalıdır.
İş Planını Her Zaman Gözden Geçirmek
Birçok başarılı girişimci, iş planının en az 3 ayda bir gözden geçirilerek revize edilmesi gerektiğini söylemektedir. Değişime açık olunmalı ve zamanın şartlarının gerektirdiği durumlara uyum sağlanmalıdır.
Rakip Analizi Nasıl Yapılır?
Hiçbir işletme, tüm işlerini kendi küçük ve izole dünyasında yürütememektedir. Her işletme sahibi, içinde bulunduğu rekabet üzerine sıkça kafa yormaktadır. Fakat bu beyin fırtınasının belli adımlar takip edilerek yapılması, işletmenin geleceği için oldukça faydalı olacaktır. Rakip analizi işte tam bu aşamada devreye girmektedir.
Rakip Analizi Nedir?
Rakip Analizi, sektördeki rakipleri belirleme ve birbirinden farklı pazarlama stratejilerini araştırma sürecidir. Elde edilen bilgiler, her bir rakibe kıyasla, işletmenin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek için kullanılabilmektedir. Ayrıca, pazarda gösterilen performansa dair bir öngörü oluşturmaya ve olası risklere engel olmak için önlem almayı sağlamaktadır.
Rakip Analizi Neden Önemlidir?
Özellikle küçük işletmeciler, çoğu zaman kendilerini birçok farklı görevi aynı anda yürütürken bulabilmektedir. Yine de, en yoğun iş programlarının ortasında bile, rakip analizi yapmak için zaman ayırmak önemlidir.
İşletmeye sağlayacağı başlıca faydalar şunlardır:
- İşletmenin Güçlü ve Zayıf Yönlerini Belirlemeye Yardımcı Olmak: Rakiplerin nasıl algılandığı inceleyerek, yürütülen markanın güçlü ve zayıf yönleri hakkında fikir sahibi olunur.
- Pazarı Anlamak: Rakipler analiz edilirken, daha önce farkına varılmamış şirketler ve bu şirketlerin dinamikleri hakkında bilgi sahibi olunur.
- Gelecek Tahminleri için Ölçütler Belirlemek: Sektördeki daha büyük ve daha küçük işletmeleri bir arada incelemek, gelecekte nasıl bir büyüme eğrisi izleneceğine dair bilgi verir.
Rakip Analizi Hangi Adımlardan Oluşur?
Rakip analizi yapılırken nelere odaklanılacağına karar vermek biraz zorlayıcı olabilmektedir. Bu listedeki 6 adım, tüm analiz sürecini daha kolay bir hale getirmek amacıyla hazırlanmıştır.
- Rakipleri Belirlemek
- Analiz Tablosu Oluşturmak
- Arka Plan Bilgilerini Toplamak
- Rakiplerin Hedef Kitle Profillerini Tespit Etmek
- 4P’ye Odaklanmak
- Güçlü ve Zayıf Yönleri Tespit Etmek (Her İki Tarafın da)
Rakipleri Belirlemek
Potansiyel rakiplerin bir listesini oluşturabilmek için, müşterilerin sahip oldukları diğer alternatifler düşünülmelidir. Bu listeye başlamanın en kolay yolu, sunulan ürün veya kategori grubunu Google’da aratmaktır.Hazırlanacak liste, en fazla 10 rakip ile sınırlı olmalıdır böylece her biri için gerektiği kadar süre ayrılabilir. Piyasadaki rakiplerin türleri şunlardır:
- Doğrudan Rakipler: Benzer bir ürün veya hizmeti benzer bir hedef kitleye satarlar.
- Dolaylı Rakipler: Benzer bir hedef kitleye farklı bir ürün veya hizmet satarlar.
- Yedek Rakipler: Aynı hedef kitleye, benzer bir ürün veya hizmet grubu ile hitap edip, birincil derecede alternatif olmayan rakiplerdir.
Analiz Tablosu Oluşturmak
Analizin derinliklerine inmeden önce, analizin yapılacağı çizelgeyi oluşturmak önemlidir. Oluşturulacak rakip analizi çizelgesi, araştırmanın bir araya getirilmesinde büyük rol oynamaktadır. Bu sayede rakipleri karşılaştırmak ve büyük eğilimleri tespit etmek daha kolay hale gelecektir.Belirlenen her rakip için bir satır veya sütün ayrılarak rakip analizi tablosu oluşturmaya başlanmalıdır. Diğer eksende ise, her bir rakip hakkında öğrenilmek istenen verilerin listelenmesi gerekmektedir. Bu noktada, hangi bilgilerin araştırılacağına dair oluşmuş net bir fikir yoksa, endişelenmek gereksizdir. Araştırma ilerledikçe, her zaman daha fazla sayıda kategorinin eklenmesi mümkündür.
Arka Plan Bilgilerini Toplamak
Araştırılacak rakipler için bir liste hazırlandıktan sonra, rakipler hakkında bilgi edinilmeye başlanmalıdır. İlk önce en temel bilgiler aranmalı ve ardından bir yol haritası oluşturulmalıdır. İşletmelerin web siteleri ve sosyal medya hesapları incelenmeli, varsa işletme hakkında yayınlanmış haberlere bir göz atılmalıdır.
Bu Aşamada Cevap Aranması Gereken Bilgilerden Bazıları şunlardır:
- İşletme Geçmişi: Web sitelerinin “Hakkımızda” bölümleri incelenerek fikir sahibi olunabilir.
- Konum: Rakip işletmelerin nerelerde olduğu ve faaliyetlerini nerelerde yürüttüğünü bilmek önemlidir.
- İşletme Büyüklüğü: Rakip işletmeler kaç kişiyi istihdam ediyor, periyodik satış verileri hangi sayıları işaret ediyor?
Rakiplerin Hedef Kitle Profilleri Tespit Etmek
Rakip işletmelerin tam olarak kimlere satış yaptığını bilmek, onlar hakkında çok şeyi ifade edecektir. Herhangi bir işletmenin hedef kitlesini belirlemek için şu bilgilere göz atılmalıdır:
- Misyon beyanları
- İletişim kanalları
- Sosyal medya etkileşimleri
- İçeriklerindeki müşteri vurgusu
4P’ye Odaklanmak
Her bir rakip için hedef müşteri profilleri de belirlendiğine göre, pazarın ilgili segmentine nasıl ulaştıkları incelenmeye başlanabilir. Bu adım, pazarlama stratejilerine derinlemesine bir giriş yapmayı gerektirmektedir.Öncelikle, pazarlamanın 4P’si olarak ifade edilen kavramlar şunlardır:
- Product – Ürün
- Price – Fiyat
- Promotion – Tanıtım
- Place – Konum
Her bir başlık için sorulması gereken sorular şunlardır:
Ürün (Product) (H4)
- Müşteriye ne sunuyorlar?
- Sundukları ürün veya hizmetlerin özellikleri nelerdir?
- Sunulan ürün veya hizmetlere dair en ilgi çekici özellikler nelerdir?
Fiyat (Price) (H4)
- Nasıl bir fiyatlandırma modeli tercih ediyorlar? Tek seferlik bir fiyatlandırma mı yoksa abonelik sistemi mi?
- Ürün veya hizmetler için ne kadar bir ücret talep ediyorlar? İndirim yapıyorlar mı?
- Fiyat politikaları, vaat ettikleri kaliteyi yansıtıyor mu?
Tanıtım (Promotion) (H4)
- Tüketiciye, hangi kanallar aracılığıyla ulaşıyorlar? (Sosyal medya, e-posta, basılı reklam vb.)
- Tanıtım kanallarında, sunulan ürün veya hizmetlerin hangi özelliklerini vurguluyorlar?
- İşletmeleri hakkında anlattıkları bir başarı hikayesi var mı?
Konum (Place) (H4)
- Ürün veya hizmetlerin satışını nerede yapıyorlar? Sadece çevrimiçi satış mı yoksa fiziksel bir şubeleri de var mı?
- Doğrudan müşterilere mi ulaşıyorlar, yoksa perakendeciler ile mi çalışıyorlar?
Bu örnek sorular, bir başlangıç noktası sunmak için hazırlanmıştır. Faaliyet gösterilen sektöre ve yürütülen araştırmanın derinliğine bağlı olarak çeşitlendirilmeleri mümkündür.
Güçlü ve Zayıf Yönleri Tespit Etmek (Her İki Tarafın da)
Son adımda; elde edilen veriler kullanılarak her bir rakibin güçlü ve zayıf yönleri tespit edilmelidir. Tüketici ile empati yaparak, müşteri bakış açısı ile bu değerlendirme yapılmalıdır. Elde edilen sonuçlar, rakip analizi tablosunda ilgili bölüme işlenmelidir.Rakipler için güçlü ve zayıf yönler listelendikten sonra, sorgu muhatabı değiştirilmeli ve aynı adım işletme için tekrarlanmalıdır. İşletmenin, rakiplere göre güçlü ve zayıf tarafları tespit edilmelidir.
Müşteri Odaklı İşletme Stratejisi Nasıl Oluşturulur?
İlk bakışta, “müşteri odaklı” bir iş stratejisi oldukça açık bir ifade gibi görülebilmektedir. Buradaki amaç, elbette ki müşterilere olumlu bir satış deneyimi sunmaktır. Ancak herhangi bir pazarlama ilkesi gibi, müşteri odaklı işletme stratejisinin de kendi katmanları ve iç dinamikleri vardır.
Müşteri Odaklı Olmak Ne Anlama Gelmektedir?
Bu soruya kısa bir cevap vermek gerekirse, müşteriyi öncelik listesinin en önemli maddesi olarak konumlandırmaktır. Pek tabii de birçok işletme tam olarak bunu ifade etmektedir. Ancak işin özü, olağanüstü bir müşteri veya satış deneyimi sunmaktır. Gerçekten müşteri odaklı işletmeler, en değerli müşterilerini tespit eder ve onların yaşadıkları deneyimden memnun kalmalarını sağlamaya odaklanmaktadır.
Bu noktada veri odaklı hareket etmek, müşteriyi odağa almayı çok daha kolay hale getirecektir. 4 basit adım takip edilerek, sahip olunan veriler kullanışlı hale getirilecektir:
- Tüm iletişim verileri bir araya getirilmelidir.
- Eldeki veriler, ilgili kategorilere göre organize edilmelidir.
- Verilerdeki ortak noktalar tespit edilmelidir.
- Ortaya çıkarılan öngörüler, eyleme dökülmelidir.
Müşteri Odaklı Olmanın Zorlukları Nelerdir?
Müşteri odaklı olma kavramının ne demek olduğu açıklandığına göre, bu konseptin zorluklarıyla devam edilebilir. E-Ticaret dünyası, özellikle son iki yıldır yaşanan pandeminin de etkisiyle büyük bir gelişme kat etmiştir. Müşterilerin sahip oldukları binlerce seçenek, karşılaştırma yaparak ilerlemelerine sebep olmuştur.Gerçekten müşteri odaklı olmak isteyen bir işletmenin gözden geçirmesi gereken ilk konu, işletme içinde nasıl iletişim kurulduğudur.
Takip edilmesi gereken diğer adımlar ise şunlardır:
- Hedef kitlenin kimlerden oluştuğunu çok net bir şekilde tanımlamak.
- Doğru içeriği, doğru kişilere göndermek.
- Ortak özellikler taşıyan müşterilerle iletişim kurabilmek için yeni yöntemler keşfetmek.
- Eldeki verileri yeni müşteriler edinebilmek için kullanmak.
Tüm bu zorlukların üstesinden gelindiği taktirde, müşteri odaklı bir işletme olmak için büyük bir adım atılmış olunacaktır.
Müşteri Odaklı Olmak için Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Bir işletmeyi, müşteri odaklı bir iş modeli anlayışına adapte etmek tek seferde yapılabilecek bir şey değildir. Web sitesi tasarımından, müşteri hizmetlerine kadar çok çeşitli yönlerin yeniden ele alınması gerekmektedir. İşte, bir işletmeyi gerçekten müşteri odaklı hale getirecek değişiklerden bazıları şunlardır:
Mobil Uyumlu Olmak
Son yıllarda, özellikle E-Ticaret alanında yapılan mobil aramaların sayısı katlanarak artmıştır. Mobil cihaz üzerinden işletme web sitesine giriş yapan bir ziyaretçiyi, uyumluluk problemi yaşan bir site tasarımı sebebiyle kaybetmek oldukça kolaydır.Mağazanın müşteri odaklı olması isteniyorsa, işe web sitesini mobil uyumlu hale getirerek başlanmalıdır.
Sanal Satış Asistanına Sahip Olmak
Her fiziksel mağazada, içeri girildiği andan itibaren müşterilerin sorularını cevaplamaya hazır bir satış asistanı mevcuttur. Web sitelerindeki sanal asistan aracı, mağazadaki görevliye soru sorma işlevini yüklenmiştir.Canlı sohbet aracı, web sitesindeki ziyaretçilerle gerçek zamanlı iletişim kurulmasını sağlayan bir yazılımdır. Bu araç çoğunlukla yapay zekâ tabanlı olduğu gibi gerçek bir kişi tarafından da yönetilebilmektedir. Alışveriş deneyimi sırasında, ihtiyaç duyulduğunda soru sorabilecek bir araç veya görevlinin olması, müşteri odaklı bir davranıştır.
Fiyatlandırma Konusunda Şeffaf Olmak
Müşterilerin yaklaşık olarak %60’ı son dakika kargo ücretini veya ek maliyetleri gördüklerinde siteyi terk etmektedir. Ödenecek tutara son anda bir ekleme yapılması, aldatıcı fiyatlandırmanın en somut örneklerinden biridir. Bu durum müşterilerin işletmeye duydukları güvenin azalmasına ve satın alma kararından vazgeçilmesine neden olur.
Müşteri güvenini kazanmak ve onu bir daha kaybetmemek için şeffaf bir politika anlayışı izlenmesi gerekmektedir.
Müşteri Yorumlarını Sergilemek
Tüketicilerin satın alma kararlarına etki eden bir diğer önemli etmen, geçmişte aynı deneyimi yaşamış kişilerin yaptıkları yorumlardır.İnsan, doğası gereği sosyal bir varlıktır ve bu nedenle de aldığı karara dair bir güvence görmeyi beklemektedir. Bu durum, basit bir ürün alışverişi söz konusu olduğunda bile geçerlidir.
Müşteri değerlendirmeleri, sansürsüz bir şekilde web sitesinde yayınlanmalıdır. Yapılan kötü yorumlar kaldırılmamalı, bu kötü deneyime neyin sebep olduğu sorulmalıdır. Böyle bir anlayış; gelecekteki müşterilere, yaşanan olası bir sorunun çözümsüz kalmayacağının teminatını verecektir.
Yanıt Verme Süresini Düşürmek
E-Ticaretteki her şey hız ve kolaylıkla doğrudan ilgilidir. Çevrimiçi alışveriş yapmayı seven müşteriler, hızlı bir şekilde reaksiyon almayı beklemektedir.Farklı kanallar aracılığıyla (direkt mesaj, e-posta vb.) müşterilerin bir işletmeye ulaşabilmeleri tek başına yeterli değildir. İyi performans gösteren bir ekibin kilit faktörü, bu iletişim kanallarının hızlı bir şekilde işleyebilmesidir.
Müşterilere farklı kanallar aracılığıyla kısa süre içinde kalite çerçevesinde hizmet sağlayabilmek; işlevsel ve çok kanallı bir müşteri hizmetleri stratejisi sunmak anlamına gelmektedir.
2022 Yılı için En İyi E-Ticaret Fikirleri
İnternetin son yıllarda yaşadığı gelişme, yeni bir çevrimiçi iş kurulabilmesini oldukça kolay hale getirmiştir. Sadece bir web sitesi aracılığıyla, dünyanın her yerinden müşterilere ulaşabilmek mümkündür. İşte 2022 yılı için, hemen yatırım yapılabilmesine yardımcı olacak en iyi 5 çevrimiçi iş fikri.
Akıllı Ev Ürünleri ve Aksesuarları
Akıllı ürünlere talep artışı olmasına rağmen, birçok E-Ticaret mağazası bu ürünlere vitrinlerinde sıklıkla yer vermemektedir. Oldukça niş bir ürün grubu olan akıllı ev ürünleri, piyasaya hızlıca giriş yapılabilmesine yardımcı olacaktır.
Takı Ürünleri
Özel tasarım takı ürünleri her zaman büyük ilgi görmektedir. Belirli bir mücevher stilini tanıtan ve daha geniş bir kitleye hitap eden takı ürünleri hazırlamak ve tanıtmak, başarılı bir işletme kurulmasına sebep olacaktır.
Elektrikli Scooter ve Kaykaylar
Elektrikli scooter ve kaykaylar artık daha çok kullanılır hale gelmiştir. Bu, yüksek kaliteli ürün ve aksesuar arayışında olan binlerce tüketici ile pazara girmek için mükemmel bir fırsattır.
Akıllı Saatler
Akıllı saatler, özellikle son yıllarda daha çok ilgi görür hale gelmiştir. Duyulan bu yüksek ilginin önümüzdeki yıllarda da devam edeceği öngörülmektedir.
Yüz Maskeleri
Yüz maskeleri 2 yıldır hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir ve bu durumun birkaç yıl daha devam edeceği tahmin edilmektedir. Çok sayıda insan, kalabalığın arasından sıyrılmak için kendi tarzını yansıtan maskeler kullanmayı tercih etmektedir. Bu nedenle de yüz maskeleri, ilgi görmesi yüksek bir pazar haline gelmiştir.
İşletme Kurma Maliyeti Ne Kadardır?
Yeni bir işletme kurma maliyeti; şirketin türüne, yapılacak ticaretin niteliğine, işletmenin çalışma kapasitesine ve daha birçok etkene bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Süreç ilerledikçe, plan aşamasında belirlenen ayrılan bütçede aşım yapmak oldukça olası bir durumdur. İstenmeyen durumlar için belli bir miktarda ödenek ayırmak, çıkan pürüzler karşısında pozisyon alabilmeyi daha kolay hale getirecektir. Küçük ölçekli işletmeler için, şahıs şirketi modeli en uygun seçenek olarak öne çıkmaktadır.
Şahıs Şirketi Nedir?
Birçok girişimci, küçük ölçekli işletmeler için şahıs şirketi olarak yapılanmayı tercih etmektedir. Şahıs şirket modelinin sıklıkla tercih edilmesinin nedeni, kuruluş işlemlerinin hızlı bir şekilde halledilebilmesidir. Şahıs şirketleri, bir kişi veya birden çok ortaklı olacak şekilde kurulabilmektedir. Şirketin tüm sorumluluğu, ortaklara aittir ve ortaklık devri diğer şirket türlerine kıyasla biraz daha meşakkatlidir. Diğer şirket türlerinde ortaklar, yaptıkları yatırım ile doğru orantılı olacak şekilde şirket borcundan sorumlu tutulmaktadır. Ancak şahıs şirketlerinde ortakların hepsi, tüm mal varlığından ve şirket borcundan sorumlu sayılmaktadır.
Şahıs Şirketinin Avantajları Nelerdir?
Şahıs şirketinin tek avantajı, diğer şirket türlerine göre daha az maliyetli olması ile sınırlı değildir. Ayrıca şu da unutulmamalıdır ki, şirket türü seçilirken yalnızca masraflar baz alınarak karar verilmemelidir, diğer durumlar da göz önünde bulundurulmalıdır. Şahıs şirketi kurmanın avantajları şunlardır:
- Tek başına veya az sayıda ortak ile şirket kurmak isteyen küçük ölçekli işletme sahipleri için ideal bir şirket modelidir.
- 29 yaş altı girişimciler, şahıs şirket kurduklarında vergi indiriminden yararlanmaktadır.
- Şirket kuruluşu veya kapanışı gibi süreçler, oldukça hızlı ilerlemektedir. Kuruluş için gerekli tüm işlemler 2, kapanış işlemleri ise 1 iş günü içinde tamamlanabilmektedir.
- Bu şirket modelinde muhasebe, mali müşavir gibi hizmet kalemleri daha düşük bir ücrete sahiptir.
- Adres değişikliği değişiklikler, hızlı bir şekilde tanımlanabilmektedir.
- Şahıs şirketi modelinde kademeli vergi sistemi, işletme gelirine göre hesaplanmaktadır. Özellikle kuruluş aşamasında yüksek gelir elde edilmesi mümkün değilse, bu durum büyük bir avantaj sağlamaktadır.
- Sermaye bulundurma zorunluluğu yoktur.
Şahıs şirketi kurmanın dezavantajları ise şunlardır:
- Diğer şirket türlerinde vergi oranı %20 iken; şahıs şirketinde vergi oranı, şirket geliri artıkça %40’a kadar çıkabilmektedir. Bu açıdan, kademeli vergi sistemi düşük gelir grubundayken bir avantaj sağlasa da; gelir miktarı artıkça bu durum bir dezavantaja dönüşebilmektedir.
- Diğer şirket türlerinin, bankacılık işlemlerinde itibarı daha yüksektir. Çünkü bu tarz şirketlerin gelirleri şahıs şirketlerine kıyasla, çok daha yüksektir.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Öncelikle, şahıs şirketi başvurusu yapabilmek için gerekli belgeler hazırlanmalıdır. Başvuruda kullanılacak belge türleri şunlardır:
- Başvuru formu (İnternet üzerinden temin edilebilmektedir. Doğru ve eksiksiz bir şekilde doldurulması büyük önem taşımaktadır.)
- Nüfus cüzdanı sureti (2 kopya)
- Şirket sahibinin vesikalık fotoğrafı (2 adet)
- Noterden alınan imza beyannamesi (2 kopya)
- Kira kontratı veya tapu fotokopisi (2 kopya)
Şahıs şirketi kurmak için tamamlanması gereken adımlar şunlardır:
- Şahıs şirketi kurmak için yapılması gereken en temel şey, ilgili belgeleri hazırladıktan sonra ilgili kurumlara teslim etmektir. Hazırlanan belgeleri vergi dairesine bireysel olarak götürmenin mümkün olduğu gibi, bu işi yapması için muhasebeci veya mali müşavire de yetki verilebilmektedir.
- Belgelerin eksiksiz teslim edildiği durumlarda, şirket kurma işlemleri 2 gün içinde tamamlanmaktadır.
- Kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra, vergi dairesi tarafından yürütülen yoklama sürecinden geçilmelidir.
- Yoklama süreci tamamlandıktan sonra, yazar kasa ve vergi levhaları alınabilmektedir.
- Vergi levhası aldıktan sonra; fatura irsaliye ve gider pusulası belgeleri için başvuru yapılmalıdır. Ayrıca bu adımda, e-imza ve e-fatura başvurularının yapılması da mümkündür.
- Bir sonraki adım ise, sicil gazetesine ilan vererek, ilgili ticaret odasına kayıt yaptırmaktır.
- Ticaret odası kaydı tamamlandıktan sonra SGK başvurusu yapılabilmektedir.
Şahıs Şirketi Kurma Maliyeti Nedir?
Şahıs şirketi kurma maliyeti, hizmet kalemlerine gelen zamlara göre her yıl farklılıklar gösterebilmektedir. Bu açıdan, net bir maliyet hesabı çok mümkün olmasa da, şahıs şirketi kurmak için yapılacak masraflar yaklaşık olarak şu şekildedir:
- Noter tasdikli imza beyannamesi → 100 ₺
- Şirket kurma servis ücreti → 250 ₺
- Vergi dairesi ile yapılacak sözleşme için gerekli damga vergileri → 52 ₺
- Muhasebeci vekalet ücreti → 148 ₺
En temel ücret kalemleri bazı alındığında, şirket kurma maliyeti yaklaşık 600 – 700 ₺ olarak düşünülmesi doğru olacaktır.